Dag Saskia,
er is weer een ‘stukkie’ geproduceerd. En, in de huidige werkelijkheid waarin de ‘leugen’ zomaar als ‘waarheid’ op het toneel kan stappen, zodat iedereen de kans heeft het Gouden Kalf te aanbidden, kon ik het niet laten man en paard te noemen.
Lieve groet,
Rien
Wat een merkwaardige week; op zondag 2 maart j.l. de ontroerende monumentale schoonheid van de schilderijen en tekeningen van Beatriz González (1932) gezien in Museum De Pont.
Én, afgelopen vrijdag 28 februari, de hondsbrutale uitval en poging tot totale vernedering van de heer Zelensky door de ‘heren’ Trump en Vance.
De televisie-uitzending was ‘zum kotzen’.
Volodymyr Zelensky, de waardige President van het door Poetin zo bruut overvallen Oekraïne, en de enige kandidaat denkbaar voor de komende Nobelprijs voor de Vrede.
De twee anderen; onbetrouwbare, politieke opportunisten pur sang. Politiek bedrijven komt voor hen neer op het sluiten van (voor hen) gunstige deals. Chantage is voor hen eenvoudig een drukmiddel.
Het ordinair zijn ‘dampt’ van hun smoelen, het door hen beleden ‘Grote Gelijk’ eveneens!
Het enige wat die twee doen is deze wereld nóg véél onveiliger maken. En, natuurlijk
in de naam van Hun conservatieve, ultrarechtse, tot de tanden bewapende God.
In een televisieprogramma, later die avond, liet men zelfs een Bijbel zien, waarin niet
de Heilige Schrift zat, maar een revolver (Ik neem aan; geladen).
‘T is triest, maar waar, Hun verafgode God (altijd handig) kan al niet meer uit z’n (uiteraard mannelijke) ogen kijken, zo vaak wordt ie aangeroepen.
Halleluja!
Driewerf Halleluja!!!
With God on Our side, en m’n geladen pistool in mijn broekzak.
Beatriz González toont ons in haar werk, in vrolijke volkskunst kleuren de dagelijkse terreur in Columbia. Toont het hypocriete wegkijken van haar elite. Zij gebruikt daarvoor o.a. een schilderij in de vorm van een gordijn. Het onderwerp is de President Julio César Turbay Ayala (1978-1982) op één van zijn feestjes. Het motief wordt vele malen herhaald. Het doek was oorspronkelijk 140 meter lang, en kon per strekkende meter gekocht wordt. Er wordt geproost, de champagneglazen geheven. Eindeloos geproost. En, daarbij wordt vrolijk gezongen. De Colombianen zijn blijkbaar een vrolijk volkje, zeker als ze goed boeren.
De President en zijn sjieke gasten kijken ons aan, maar zien niets. ze kijken in het niets, in de leegte van hun eigen Onverschilligheid. De dagelijkse ellende waar Het Volk onder lijdt laat hen ijs en ijskoud.
Het geld van de cocaïne is in de diepe, diepe zakken van Gewetenlozen verdwenen.
De drugs die Columbia totaal ontwrichten, naast de voortdurende strijd tussen leger, paramilitaire milities en de guerilla’s staat het Volk, niet zichtbaar, maar zéér aanwezig, om aandacht én veiligheid te schreeuwen, achter het gordijn dat de feestgangers afschermt van de buitenwereld.
Beatriz González trekt dat gesloten gordijn wagenwijd open.
.2
Gisterenavond, na het nieuws van half tien, een Zembla (VPRO) uitzending over
de ultraconservatieve Christelijke lobby in de V.S., die massaal achter Trump en
de Republikcijnse Partij zijn gaan staan. Hun agenda is bejaard; opgevist uit de negentiende eeuw, waarin de blanke Christen ervan overtuigd was dat God, natuurlijk na rijp beraad, de Blanke Man het ‘natuurlijk’ gezag over deze Aarde had gegeven, én dat willen ze graag zó houden! Hoewel ze niet meer in huifkarren, maar in dikke SUV’s over de prairie rondrijden. klimaatcrisis? Nooit van gehoord! Drill, baby, drill!
Ze dragen hun Geloof, als stokdove en niet te vermurven dogmatici, fanatiek uit over
de wereld, tot in de wandelgangen van het Europese Parlement toe.
Europa heeft zich, afgelopen zondag (2 maart 2025) in Londen, twee dagen na de confrontatie tussen Zelensky en Trump, ferm uitgesproken. Zoals de Britse premier Keir Starmer het dapper verwoordde: ‘Niet nog meer woorden, maar daden.’ De Europese leiders stonden trots om Zelensky heen geschaard. Ze straalden, zo met z’n allen, een grote macht uit.
Nu alleen nog de Daden!
Trouwens, Mark Rutte probeert als voorzitter van de zieltogende NAVO, ons te bezweren dat wij de V.S., en daarmee Trump en consorten, in de boot moeten zien te houden. Amerika is toch onze ‘bondgenoot’?
Het ‘verenigde’ Europa gedraagt zich als een klein kind dat in de gunst probeert te komen, én blijven, van een ‘hele boze Oom’.
Want, Oom Donald blijft in Amerika, in Amerika, in Amerika. Dat gaat Hij, en Hij alleen, weer Great maken (kinderliedje).
Beatriz González heeft zich al, in de jonge jaren van haar kunstenaarschap, verweerd tegen de hegemonie van de Europese en Noord-Amerikaanse kunstgeschiedenis. Zij heeft de schilderkunst van haar Continent, en haar eigen land Columbia, dapper verdedigd.Zij heeft daarvoor een schilderkunst gekozen met een (door haar zo genoemd) provinciaals karakter.
Haar kleuren zijn niet voor niets de kleuren van Columbia, de lokale kleuren. De kleuren van de eeuwenoude volkskunst..
Die kleuren zijn tevens universele kleuren, het zijn de ‘lokale’ (provinciale) kleuren van alle volkeren, hoe verschillend ook. Overal op onze kwetsbare Aarde proberen lokale volkeren hun tradities te behouden, en haar kunstenaars gebruiken daarbij hun lokale kleuren.
González kunst heeft empathie als uitgangspunt, zij verdiept zich in het lot van
‘de anderen’, zij leeft mee met haar medemensen. Zij brengt hen in beeld.
De warmte van haar kleuren symboliseert dat.
Inderdaad, er is veel Dood is haar werk. Máár, er is vooral héél véél Leven.
3
Het feit dat de door De Pont uitgegeven catalogus van Beatriz González uitverkocht bleek, verbaasde mij eigenlijk niet. De schilderijen zijn , op het eerste gezicht, fraaie, kleurrijke, uitbundige popart achtige voorstellingen. Zij bieden troost, zou je kunnen denken, troost in Bange Tijden. Maar dat doen ze alleen bij eerste aanblik. Als je wat langer tijd neemt voor het bekijken van die doeken, slaat de schrik om je hart. Dan weet je ook hoe ‘onveilig’ die werken zijn, of ze nu groot of klein zijn. En hoewel ze allemaal zijn ontstaan als reactie op actualiteiten in de Colombiaanse werkelijkheid, zoals bijvoorbeeld de moord op een vijftal sekswerkers, die daar op de enorme ‘toneel’achtige voorstelling vredig lijken te liggen slapen. De rivier waaraan ze gevonden zijn zie je niet, maar ‘voel’ je wel.
Staan wij als toeschouwers aan de veilige overkant van de niet zichtbare rivier?
Dáár waar de afstand groot genoeg is om ons niet te ‘raken’?
Zijn wij niet ‘gezellig’ een dagje naar het strand/museum?
Als we lezen hoe de dames (prostituees) in de val gelokt zijn door zgn. ‘vrienden’,
en daar langs de rivier hun dood in de ogen keken, hoe ‘breed’ is de rivier dan?
Zijn wij misschien getuigen? Weten wij meer? Wenden wij ons gezicht af?
Op een van de filmpjes zegt González dat ze zichzelf niet persé als een politieke kunstenaar ziet, wel als een geëngareerde. Haar onderwerpen komen uit populaire tijdschriften, ze knipt veel uit, ze bewaart veel artikelen, en de daarbij horende foto’s.
Sommige van die foto’s gaan functioneren als het onderwerp van een schilderij of tekening. Haar kunst kruipt daarmee dicht tegen de dagelijkse werkelijkheid van het Volk aan, die bizarre, gewelddadige maatschappij. Wat zij beleven vindt je terug in González kunst. Hun lijden is haar lijden.
Hun wereld is haar wereld.
4
Zuid-Amerika kennen we als het Continent waar het, in de afgelopeneeuw, ‘regende,’ van de dictators. En dat is nog steeds aan de orde van de dag. Als jong mens beleefde ik hoe Salvador Allende, de wettig gekozen President van Chili, door het monster Pinochet z’n paleis uitgeschoten werd. Hij pleegde op 11 september 1973 in datzelfde, ten einde raad, zelfmoord.
Hij verdedigde, met z’n eigen bloed, de democratie van Chili.
Verplaatsen we de scène naar nu, naar Noord-Amerika, dan lopen we in het Witte Huis op tegen het morbide feit, dat Trump, gesteund door uiterst reactionaire krachten, die zichzelf ‘Christelijk’ durven noemen, een alliantie zijn aangegaan met machtige Big Tech giganten. Waarbij één van hen, Elon Musk, zelfs minister is geworden in zijn regering, het nieuwe ministerie DOGE (ministerie voor overheidsefficiëntie), en daarbij als een Razende Roeland, zonder zich iets van bestaande structuren en wetgeving aan te trekken, tekeer gaat. Ambtenaren, die geen Trump aanhangers zijn, kunnen vrezen voor hun toekomst.
De politieke gekte is onder President Trump bon ton geworden, het verraad aan de redelijkheid voelbaar, en de komende dictatuur wordt alvast voorgekookt. Dat alles blijkbaar onder het cynische motto: ‘The Winner is always right’, en zoals in alle historische geschriften terug te vinden is, staat veel Volk, ademloos van bewondering én in naam van (hun bloedeigen) God, te juichen. Gelukkig zet de andere helft van de bevolking zich alvast schrap om de Democratie te redden.
Beatriz González maakt ondertussen met haar grootse kunst duidelijk waar zij staat.
Wat een fantastische kunstenaar!
Den Haag, 3 maart 2025
Columns van Rien Monshouwer & Saskia Monshouwer – schrijvers met dezelfde achternaam, maar we zijn geen familie. We zijn naamgenoten, ‘tocayo’ in het Spaans. Ik kom dat woord tegen in een brief van Vibeke Mascini, onderdeel van haar correspondentie met Ella Finer, gepubliceerd onder de titel Silent Whale Letters. Dat Rien en ik besloten hebben om te corresponderen, heeft te maken met onze voorkeuren. Rien is beeldend kunstenaar met een grote liefde voor literatuur. Ik ben een critica met een grote interesse in literatuur en beeldende kunst. Zijn wij de helicopter en de walvis van Vibeke Mascini? Zijn wij de paraplu en de schrijfmachine op de ontleedtafel? Welke frequentie gaat de bandbreedte van onze correspondentie bepalen?
